Φθινόπωρο στο Ποικίλο
Πάμε μια βόλτα στο Ποικίλο; Πολλά τα καθημερινά προβλήματα, έχουμε και το μνημόνιο πάνω από τα κεφάλια μας, το κίνημα στα κάτω του, οι φωνές που μας εκφράζουν δυσεύρετες και δυσδιάκριτες. Γι’ αυτό σας λέω. Πάμε μια βόλτα στο Ποικίλο; Να ξελαμπικάρει λίγο και το μυαλό μας.
Η γη εκεί έχει αρχίσει να πρασινίζει. Από τις πρώτες ημέρες του φθινοπώρου εμφανίσθηκαν οι ανθισμένοι όρθιοι βλαστοί της κρεμμύδας ή ασκέλλας (Urginea maritima), που από την αρχαιότητα θεωρείται σύμβολο καλοτυχίας. Τα φύλλα τους, που βγαίνουν την άνοιξη, είναι η αγαπημένη τροφή των χελωνών του Ποικίλου. Με τις πρώτες βροχές αναδύθηκαν και οι φθινοπωρινές σκίλλες (Scilla automnalis), με τον πυραμιδοειδή τους βότρυ και τα μικρά κυανοιώδη άνθη τους με τους μαύρους ανθήρες, είδος των μεσογειακών φρυγάνων. Ακολούθησαν τα ελληνικά κυκλάμινα (Cyclamen graecum) που φυτρώνουν από τον υπόροφο των πεύκων έως τις ρωγμές των βράχων, μεμονωμένα ή σε συστάδες. Παρά το ότι φαίνονται συνηθισμένα είναι είδος ενδημικό της Ελλάδας, Κύπρου και Τουρκίας. Το κόψιμο και το εμπόριό τους απαγορεύεται από τη διεθνή σύμβαση Cites που έχει υπογράψει και η χώρα μας. Παράλληλα άνθησαν και τα κίτρινα κρινάκια, οι σικελικές στερνμπέργκιες (Sternbergia sicula) και αυτά μεμονωμένα ή σε συστάδες, ακόμη και πάνω σε βράχους, συχνά δίπλα σε κυκλάμινα. Είναι είδος ενδημικό της Ν. Ιταλίας, Σικελίας, Ελλάδας και Μ. Ασίας. Και αυτό προστατεύεται από τη διεθνή σύμβαση Cites.
Οι χελώνες του Ποικίλου (Testudo marginata) εμφανίζουν μεγάλη δραστηριότητα αυτή την εποχή. Κυκλοφορούν πολλά μικρά ενώ τα ενήλικα άτομα επιδίδονται σε ερωτικές δραστηριότητες. Αν ακούσετε … μυστηριώδεις κρότους είναι από τα χτυπήματα που δίνουν με τα καύκαλά τους τα αρσενικά στα θηλυκά άτομα. Είναι κι αυτό στάδιο της ερωτικής τους τελετουργίας. Οι χελώνες του Ποικίλου (κρασπεδωτές ή Testudo marginata) είναι ένα από τα τρία είδη χελωνών που υπάρχουν στην Ελλάδα. Είναι είδος ιδιαίτερα προστατευόμενο από την ελληνική νομοθεσία (π.δ. 67/81), τις οδηγίες της Ε.Ε. για τη διατήρηση των σπάνιων ειδών (οδηγία 92/43), και τις συμβάσεις που έχει κυρώσει η χώρα μας (Βέρνης, Cites). Επίσης βρίσκεται στον Ευρωπαϊκό κόκκινο κατάλογο των απειλουμένων ειδών με την ένδειξη VU (τρωτό). Σύμφωνα με τα στοιχεία της τράπεζας δεδομένων για την ελληνική φύση (ΦΙΛΟΤΗΣ) απειλείται από τη συλλογή, τη ρύπανση, τα φυτοφάρμακα, τη διάνοιξη δρόμων, τη δόμηση. Οι πληθυσμοί της εμφανίζουν μείωση, και η προτεραιότητα της προστασίας της είναι πρωτεύουσα. Σύμφωνα με την οδηγία 92/43 της Ε.Ε. για την προστασία της τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να θεσπίσουν ειδικές ζώνες διατήρησης, δηλαδή περιοχές προστασίας της φύσης.
Εκτός από αυτά και άλλα είδη χλωρίδας ετοιμάζονται να ανθίσουν και να στολίσουν τις πλαγιές του Ποικίλου (φθινοπωρινά ρείκια, λυχναράκια, αγριοκλήματα κ.α.). Σε λίγο θα αρχίσουν να ξεπροβάλλουν από τη γή και οι κρόκοι. Υπάρχουν όμως και μερικά φυτά που φαίνεται δεν μπορούν να περιμένουν την άνοιξη – που είναι η εποχή τους - ν’ ανθήσουν. Έτσι φωτογραφήσαμε στις ορθοπλαγιές του φαραγγιού Ζαστάνι έναν ερυθρό κέντρανθο (Centranthus ruber) και κάποιες κοκκορεβυθιές (Pistacia terebinthus) με κατακόκκινους καρπούς μέσα σε ρεματιές.
Η φύση του Ποικίλου είναι εκεί και μας προκαλεί να την εξερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της.
Τάσος Λύτρας
Πάμε μια βόλτα στο Ποικίλο; Πολλά τα καθημερινά προβλήματα, έχουμε και το μνημόνιο πάνω από τα κεφάλια μας, το κίνημα στα κάτω του, οι φωνές που μας εκφράζουν δυσεύρετες και δυσδιάκριτες. Γι’ αυτό σας λέω. Πάμε μια βόλτα στο Ποικίλο; Να ξελαμπικάρει λίγο και το μυαλό μας.
Η γη εκεί έχει αρχίσει να πρασινίζει. Από τις πρώτες ημέρες του φθινοπώρου εμφανίσθηκαν οι ανθισμένοι όρθιοι βλαστοί της κρεμμύδας ή ασκέλλας (Urginea maritima), που από την αρχαιότητα θεωρείται σύμβολο καλοτυχίας. Τα φύλλα τους, που βγαίνουν την άνοιξη, είναι η αγαπημένη τροφή των χελωνών του Ποικίλου. Με τις πρώτες βροχές αναδύθηκαν και οι φθινοπωρινές σκίλλες (Scilla automnalis), με τον πυραμιδοειδή τους βότρυ και τα μικρά κυανοιώδη άνθη τους με τους μαύρους ανθήρες, είδος των μεσογειακών φρυγάνων. Ακολούθησαν τα ελληνικά κυκλάμινα (Cyclamen graecum) που φυτρώνουν από τον υπόροφο των πεύκων έως τις ρωγμές των βράχων, μεμονωμένα ή σε συστάδες. Παρά το ότι φαίνονται συνηθισμένα είναι είδος ενδημικό της Ελλάδας, Κύπρου και Τουρκίας. Το κόψιμο και το εμπόριό τους απαγορεύεται από τη διεθνή σύμβαση Cites που έχει υπογράψει και η χώρα μας. Παράλληλα άνθησαν και τα κίτρινα κρινάκια, οι σικελικές στερνμπέργκιες (Sternbergia sicula) και αυτά μεμονωμένα ή σε συστάδες, ακόμη και πάνω σε βράχους, συχνά δίπλα σε κυκλάμινα. Είναι είδος ενδημικό της Ν. Ιταλίας, Σικελίας, Ελλάδας και Μ. Ασίας. Και αυτό προστατεύεται από τη διεθνή σύμβαση Cites.
Οι χελώνες του Ποικίλου (Testudo marginata) εμφανίζουν μεγάλη δραστηριότητα αυτή την εποχή. Κυκλοφορούν πολλά μικρά ενώ τα ενήλικα άτομα επιδίδονται σε ερωτικές δραστηριότητες. Αν ακούσετε … μυστηριώδεις κρότους είναι από τα χτυπήματα που δίνουν με τα καύκαλά τους τα αρσενικά στα θηλυκά άτομα. Είναι κι αυτό στάδιο της ερωτικής τους τελετουργίας. Οι χελώνες του Ποικίλου (κρασπεδωτές ή Testudo marginata) είναι ένα από τα τρία είδη χελωνών που υπάρχουν στην Ελλάδα. Είναι είδος ιδιαίτερα προστατευόμενο από την ελληνική νομοθεσία (π.δ. 67/81), τις οδηγίες της Ε.Ε. για τη διατήρηση των σπάνιων ειδών (οδηγία 92/43), και τις συμβάσεις που έχει κυρώσει η χώρα μας (Βέρνης, Cites). Επίσης βρίσκεται στον Ευρωπαϊκό κόκκινο κατάλογο των απειλουμένων ειδών με την ένδειξη VU (τρωτό). Σύμφωνα με τα στοιχεία της τράπεζας δεδομένων για την ελληνική φύση (ΦΙΛΟΤΗΣ) απειλείται από τη συλλογή, τη ρύπανση, τα φυτοφάρμακα, τη διάνοιξη δρόμων, τη δόμηση. Οι πληθυσμοί της εμφανίζουν μείωση, και η προτεραιότητα της προστασίας της είναι πρωτεύουσα. Σύμφωνα με την οδηγία 92/43 της Ε.Ε. για την προστασία της τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να θεσπίσουν ειδικές ζώνες διατήρησης, δηλαδή περιοχές προστασίας της φύσης.
Εκτός από αυτά και άλλα είδη χλωρίδας ετοιμάζονται να ανθίσουν και να στολίσουν τις πλαγιές του Ποικίλου (φθινοπωρινά ρείκια, λυχναράκια, αγριοκλήματα κ.α.). Σε λίγο θα αρχίσουν να ξεπροβάλλουν από τη γή και οι κρόκοι. Υπάρχουν όμως και μερικά φυτά που φαίνεται δεν μπορούν να περιμένουν την άνοιξη – που είναι η εποχή τους - ν’ ανθήσουν. Έτσι φωτογραφήσαμε στις ορθοπλαγιές του φαραγγιού Ζαστάνι έναν ερυθρό κέντρανθο (Centranthus ruber) και κάποιες κοκκορεβυθιές (Pistacia terebinthus) με κατακόκκινους καρπούς μέσα σε ρεματιές.
Η φύση του Ποικίλου είναι εκεί και μας προκαλεί να την εξερευνήσουμε και να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της.
Τάσος Λύτρας
Urginea maritima (σκυλοκρεμμύδα) στο νταμάρι Μουσαμά
Urginea maritima (σκυλοκρεμμύδα) στο Ζαστάνι
Scilla autumnalis (σκύλα φθινοπωρινή)
Cyclamen graecum (κυκλάμινα)
Cyclamen graecum (κυκλάμινο) στο χείλος της ορθοπλαγιάς
Cyclamen graecum (κυκλάμινο) σε σχήμα ανέμης
Sternbergia sicula (στερνμπέργκια η σικελική)
Sternbergia sicula (στερνμπέργκια η σικελική). Μπουκέτο στο φαράγγι
Testudo marginata (κρασπεδωτή χελώνα). Τα πρώτα βήματα
Testudo marginata (κρασπεδωτή χελώνα). Ερωτική συγκέντρωση
Testudo marginata (κρασπεδωτή χελώνα). Φλερτ με κυκλάμινο
Centranthus ruber (κέντρανθος ο ερυθρός). Άνθηση εκτός εποχής
Pistacia terebithus (κοκκορεβυθιά). Βαθύ κόκκινο 
Τοπίο στο φαράγγι Ζαστάνι
