ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ
Σε μια Ελλάδα, η οποία θάβει το 81% των αστικών στερεών αποβλήτων της (ΑΣΑ), σύμφωνα με τα ωραιοποιημένα στοιχεία της διοίκησης, ήταν ζήτημα χρόνου το να ξεσπάσουν περιστατικά οξείας κρίσης, σε πολλές περιοχές (Πελοπόννησος, Ηλεία, Στερεά, Αν. Μακεδονία και Θράκη, νησιά κλπ.). Διότι σε πολλές από αυτές η διάθεση είναι ανεξέλεγκτη, αφού δεν υπάρχουν ασφαλείς και αδειοδοτημένοι χώροι υγειονομικής ταφής αποβλήτων ή υπολειμμάτων (ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ). Και εκεί που υπάρχουν οι χώροι ταφής, ο ένας μετά τον άλλο γεμίζουν. Και η δημιουργία νέων δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, αφού κανείς δεν τους θέλει κοντά του.
Η διοίκηση, από τα υπουργεία και τις αποκεντρωμένες διοικήσεις, ως τις περιφέρειες και τους δήμους, τρέχει πανικόβλητη να διασφαλίσει τα ελάχιστα: να σταματήσει, τουλάχιστον, την ανεξέλεγκτη διάθεση, μέχρι τον Ιούνη, διότι τα πρόστιμα από την ΕΕ άρχισαν να επιβάλλονται και είναι πολύ βαριά.
Με «άνωθεν» αποφάσεις, τα απορρίμματα μεγάλων περιοχών οδηγούνται σε άλλες, δεκάδες και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, που έχουν (για πόσο ακόμη;) χώρους ταφής. Τι προοπτική, όμως, μπορούν να έχουν αυτού του είδους οι πυροσβεστικές πολιτικές; Αφού, στην πραγματικότητα, το μόνο που καταφέρνουν είναι να επιταχύνουν την εκδήλωση του ίδιου προβλήματος, σε κάποιες άλλες περιοχές, στις επόμενες, δηλαδή, «πυριτιδαποθήκες».
Από τα προβλήματα αυτά δε μένουν ανέγγιχτες, φυσικά, οι περιοχές με τα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα. Ο ν. Θεσσαλονίκης, του οποίου ο σχετικά νέος και μοναδικός ΧΥΤΑ της Μαυροράχης γέμισε ταχύτατα και η επέκτασή του γίνεται με χίλια μύρια προβλήματα. Πολύ δε περισσότερο η περιφέρεια Αττικής, η οποία για πάνω από πενήντα χρόνια εφησυχάζει, χάρη στη λειτουργία της τερατώδους, σε μέγεθος και προβλήματα, εγκατάστασης της Φυλής, με πυρήνα ένα ΧΥΤΑ – χωματερή, με ελάχιστο χρόνο ζωής ακόμη. Είναι τρομακτικό και μόνο να σκεφτεί κανείς το τι σημαίνει να έρθει η στιγμή της εξάντλησης του ΧΥΤΑ της Φυλής, χωρίς να έχει υπάρξει μια ασφαλής εναλλακτική λύση διαχείρισης. Στο σημείο αυτό, ας μην επικαλεστεί κανείς τους ΧΥΤΑ Γραμματικού (υπό κατασκευή) και Κερατέας (στα χαρτιά). Γιατί, ακόμη κι αν δεν είχαν τα προφανή προβλήματα χωροθέτησης, που τους καθιστούν ακατάλληλους, θα ήταν αδύνατο να καλύψουν τις ανάγκες της Αττικής.
Το συγκεντρωτικό μοντέλο και η αποκεντρωμένη διαχείριση, με έμφαση στην προδιαλογή
Το πως φτάσαμε ως εδώ έχει την εξήγησή του. Το ίδιο και οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών σε νέους χώρους ταφής, ακόμη και σε ήπιες δραστηριότητες διαχείρισης, όπως η ανακύκλωση. Όμως, αυτό που, τώρα, προέχει δεν είναι οι θεωρητικές αναλύσεις, αλλά οι συγκεκριμένες πολιτικές, που, αφενός, θα αποτρέψουν μια προδιαγεγραμμένη έκρηξη και, αφετέρου, θα δρομολογήσουν ένα νέο μοντέλο διαχείρισης, με προοπτική και σε όφελος της κοινωνίας.
Στο επίπεδο αυτό τα πράγματα έχουν γίνει αρκετά καθαρά. Τα βασικά «στρατόπεδα» έχουν διαμορφωθεί και το καθένα από αυτά έχει να προτείνει το δικό του μοντέλο διαχείρισης:....ΣΥΝΕΧΕΙΑ
